Natuurpunt start in de zomer van 2025 met inrichtingswerken ter verbetering van de natuur in de omgeving van Luythegge, Beemdstraat, Vliegeneinde en Krommendijk in Meeuwen (Oudsbergen).
Deze werken kaderen in een natuurherstelproject (Projectsubsidie Natuur) dat bijdraagt aan de uitvoering van het goedgekeurde natuurbeheerplan voor de Vallei van de Abeek.
Herstel elzenbroekbossen en natte hooilanden
Op 5 locaties worden de restanten van tweede verblijven opgeruimd. Door de voormalige weekendvijvers om te vormen naar waardevol broekbos werkt Natuurpunt aan valleiherstel.
Hierbij zullen we dijken en onnatuurlijke ophogingen afgraven om het oorspronkelijke bodemreliëf en de stroming van het grondwater te herstellen. Kunstmatige vijvers worden terug natuurlijker gemaakt en alle constructies en natuurvreemde materialen (zoals afval, beton, glas, afrastering,…) zullen uit het gebied worden verwijderd. Uitheemse bomen en struiken (zoals laurier, rododendron, bamboe,…) zullen worden weggehaald zodat er ruimte ontstaat voor typische inheemse soorten van de vallei. Na de inrichtingswerken kunnen deze percelen zich langzaam ontwikkelen tot elzenbroekbos.
Op 2 locaties worden de bomen en struiken op oude hooilanden verwijderd zodat we deze vanaf volgend jaar terug kunnen maaien. Zo behouden we een afwisseling van open en gesloten stukken natuur in de vallei. Deze open plekken vormen dan stapstenen door het landschap voor soorten die open graslanden nodig hebben om te overleven.
Klimaat
In de vallei van de Abeek zijn nog veenbodems aanwezig. Veengrond is een natte, sponsachtige grondsoort die werd gevormd door afgestorven planten in moerassen en later bewaard bleef onder natte, zuurstofarme omstandigheden. Op duizenden jaren tijd werden op die manier gigantische hoeveelheden koolstof opgeslagen in het veen. Die koolstof dreigt nu door ontwatering en verdroging van het veen terug vrij te komen in de vorm van CO2, een zogenaamd broeikasgas.
Veengebieden werken bovendien als een spons en kunnen grote hoeveelheden water vasthouden. In droge periodes geven ze dit water vertraagd terug af. Ze helpen zowel overstromingen als verdroging te voorkomen.
Vandaag is het dus heel belangrijk dat de veenbodems niet meer verder kunnen uitdrogen en dat de natuurgebieden terug meer water kunnen vasthouden. Hiervoor is het nodig dat het water zo lang mogelijk in de bodem blijft zitten, zowel in de winter als in de zomer. Om het aanwezige veen te beschermen tegen verdroging worden drainagegreppels en -grachten - die volledig op percelen van Natuurpunt liggen - gedempt of opgestuwd met zandzakjes.
Maatregelen voor natuur én mens
De inrichtingswerken komen zowel de natuur als het waterbergend vermogen van de vallei ten goede. De bedoeling is om het landschap en de natuur zo goed mogelijk te herstellen en daarna ‘tot rust’ te brengen.
Al deze werken zullen zorgen voor een betere thuis voor vele planten- en diersoorten, waaronder spechten, vleermuizen, de moerassprinkhaan en vlinders zoals oranjetipje en landkaartje.
Als de werken uitgevoerd zijn bieden we de wandelaar een gevarieerd en natuurlijker landschap.
Timing en hinder
De werken zijn gepland vanaf juli 2025. In de broedperiode voor de vogels worden er geen werken uitgevoerd.
Tijdens de werkzaamheden zal het landschap er even niet mooi uit zien, maar we nodigen jullie graag uit om over enkele jaren terug te komen kijken naar de resultaten!
Deze werken werden mogelijk gemaakt dankzij de steun van het Agentschap voor Natuur en Bos van de Vlaamse Overheid, de herstel- en veerkrachtfaciliteit van de Europese Unie (RRF), Nationaal Park Hoge Kempen en Boomkwekerij Mentens.
Vragen of meer info?
Natuurpunt Meeuwen-Gruitrode & Peer
natuurpunt.mgp@gmail.com
www.abeek.be